---

در این مقاله قصد داریم در خصوص کاربرد تشخیص چهره در دستگاه حضور و غیاب صحبت کنیم. قبل از این که به اصل مطلب برسیم تعریف های اولیه را می‌پردازیم.

تشخیص چهره چیست ؟

با توجه به افزایش محبوبیت فناوری بیومتریک در سالیان گذشته، بسیاری از شرکت‌های پیشرو از جمله اپل، سامسونگ و کوگل از این تکنولوژی برای احزار هویت در دستگاه‌ها و نرم افزار‌های خود استفاده می‌کنند. یکی از ابزارهای محبوب بیومتریک، تکنولوژی تشخیص چهره است. که برای شناسایی و احزار هویت افراد از ویژگی‌های فیزیولوژیکی چهره استفاده می‌کند. با اینکه دستگاه‌های حضور و غیاب تشخیص چهره در چند سال اخیر وارد ایران شده است، اما این تکنولوژی چندان جدید هم نیست و سابقه استفاده از آن به دهه 1960 میلادی بر می‌گردد.

کاربرد تشخیص چهره در حضور و غیاب

تشخیص چهره یک راه حل ساده و در عین حال موثر برای ردیابی حضور و غیاب پرسنل است. امروزه بسایری از دستگاه‌های حضور و غیاب، به تکنولوژی تشخیص چهره مجهز شده‌اند.

همانند اثر انگشت، برای استفاده از فناوری تشخیص چهره نیز باید ابتدا نمونه برداری اولیه صورت گیرد. بدین منظ.ر ابتدا توسط دوربین دستگاه حضور و غیاب از چهره فرد تصویر برداری می‌شود. در مرحله بعد، تصویر مورد پردازش قرا گرفته و ویژگی‌های از آن استخراج می‌شود. و در نهایت ویژگی ‌های به دست آمده، به صورت الگوهایی (Template) در یک پایگاه داده ذخیره می‌گردد. هر چه کیفیت عکس بهتر باشد. میزان خطا کمتر است. نور باید به حد کافی بوده و چهره در فاصله‌ای مناسب از دوربین باشد.

الگوریتم ‌های تصویر برداری در دستگاه‌های مختلف با هم متفاوت است. در یک روش یک تصویر کامل و یک جا از چهره، بدون مشخص کردن نقاط ویژه تهیه شده . و مورد پردازش قرار می‌گیرد. البته این روش دقت خیلی بالایی ندارد. به دلیل اینکه چهره‌ها کاملا منحصر به فرد نیستند و بعضی اوقات اتفاق می‌افتد که دو نفر (مخصوصا دوقلوها ) از نظر مختصات کلی چهره شبیه هم هستند.

در روش دیگر، نقاط معینی از چهره مانند قسمت‌های از چشم (فاصله پلک ها)، فرم بینی و نقاط اطراف آن، ابروها ، دهان، گونه، چانه و در بعضی از دستگاه‌ها بافت پوست اسکن شده و پس از پردازش، ویژگی های مورد نیاز در قالب الگوهایی در پایگاه داده (بانک اطلاعاتی) دستگاه حضور و غیاب ذخیره می‌شود. نقاط اسکن شده در این روش تقریبا منحصر به فرد بوده و در طی زمان کمتر در معرض تغییر و تحول قرار می‌گیرند.

هنگام ثبت ورود و خروج، با قرار گرفتن کارکنان مقابل دوربین دستگاه حضور و غیاب چهره آن‌ها اسکن شده در بانک اطلاعاتی، تردد آن‌ها ثبت می‌شود. در غیر این صورت عمل شناسایی فرد موفقیت آمیز نبوده و تردد ثبت نمی‌شود.

یکی از مزایای دستگاه حضور و غیاب تشخیص چهره این است. که جهت ثبت تردد، نیازی به لمس کردن دستگاه حضور و غیاب نیست. بنابراین در محیط‌هایی مانند کارگاه‌های صنعتی، عمرانی، ساختمان سازی، تراشکاری و … که دست‌ها بیشتر درگیر کار هستند. ممکن است انگشتان دست و ضعیت مناسبی جهت شناسایی و احزار هویت نداشته باشند، تشخیص چهره جایگزین مناسبی برای اثر انگشت است .

در ضمن در محیط هایی مانند بیمارستان ها و مراکز درمانی که احتمال شیوع بیماری از طریق سنسور اثر انگشت( به دلیل تماس انگشت کارکنان با سنسور اثر انگشت) وجود دارد، کارکنان می‌توانند با استفاده از دستگاه حضور و غیاب تشخیص چهره، با خیال راحت تردد خود را ثبت نمایند .

کاربرد تشخیص چهره در حضور و غیاب

• تشخیص چهره‌های معمولی که در EMOGI و فیلتر‌های اینستاگرام مورد استفاده قرار می‌گیرد. دوربین گوشی شما به دنبال حجمی شبیه به صورت انسان می‌گردد. حجمی که دو چشم، یک بینی و یک دهان داشته باشد. سپس با استفاده از الگوریتم‌هایی نسبتا پیچیده تلاش می‌کند. جهت صورت را تشخیص دهد. و حتی ببیند که آیا دهان فرد باز است یا نه. بد نیست به این موضوع هم اشاره کنیم. که این گونه نرم افزار‌ها وظیفه‌ی تشخیص چهره را بر عهده ندارند و تنها به دنبال صورت انسان می‌گردند.
• نرم افزار Face ID و نرم افزار‌های مشابه عکسی از صورتتان می‌گیرند و مشخص می‌کنند که فاصله‌ی هرکدام از بخش‌های صورت شما با هم چه قدر است. سپس هر زمان که بخواهید گوشی‌تان را باز کنید این اپلیکیشن بررسی می‌کند که آیا فاصله‌ی المان‌های صورتتان با عکس اولیه یکسان هست یا خیر. در صورت تطبیق قفل گوشی باز خواهد شد.
• تشخیص چهره‌ی یک غریبه عموما در شرکت‌های بزرگ و امنیتی انجام می‌شود. در این سازمان‌ها -به منظور حفظ امنیت و یا حتی با هداف تبلیغاتی- تلاش می‌شود تا چهره‌ی هرکدام از افراد با تعداد زیادی از چهره‌های از پیش ذخیره شده در پایگاه داده‌ای غنی مقایسه شود. این فرآیند تا حد زیادی شبیه به Face ID اپل است. اما در ابعادی گسترده‌تر انجام می‌گیرد. روی کاغذ هر پایگاه داده‌ای (پایگاه داده‌ی کارت ملی، حساب کاربری فیسبوک و …) می‌تواند برای این کار مورد استفاده قرار بگیرد. اما ایده آل ترین گزینه استفاده از پایگاه داده‌ی تصاویری واضح از چهره‌ی افراد است.